سن رشد وبلوغ در نکاح و طلاق
چکیده
یکی از چالش انگیزترین مسائل حقوق خانواده مسئله سن رشد در نکاح است . فقها درباره سن بلوغ , رشد و نکاح دختران دچار اختلافات جدی هستند و از طرف دیگر درباره ولایت پدر بر دختر باکره رشیده در امر نکاح , آرای مختلفی دارند . مشهور قدما و متاخرین قائل به سقوط ولایت و استقلال باکره رشیده هستند ولی در مقابل برخی از فقها اعتقاد دارند که امر نکاح او به دست ولی است و نظر خود او نقشی ندارد . برخی دیگر , تشریک میان دختر و پدر را برگزیده و پاره ای نیز اقوال دیگری را اختیار نموده اند در این تحقیق استدلال قائلین به نظرات مختلف از آیات و روایات و اقوال مورد مطالعه قرار داده و دیدگاه قانون مدنی و تطورات آنرا نیزجویا می شویم . همچنین بررسی لزوم رشد در نکاح و تبیین سن 18 سال بعنوان اماره رشد از خلاصه مطالب این رساله می باشد .
مقدمه
از آنجا که اهمیت حقوق خانواده بر هیچ کس پوشیده نیست باید گفت که اهمیت این موضوع وقتی مشخص می گردد که این امر خطیر با عقود و ایقاعات نیز همراه می گردد . موضوع بحث ما در این پایان نامه بشرطیت رشد در نکاح اختصاص دارد که از دیر باز مورد اختلاف فقها بوده است و البته لازم به یادآوری است که موضوع یادشده بعنوان یکی از نظریات درجه دوم فقهی است . البته از لحاظ اعتبار و طرفدار , چه این امر با توجه به سوابق تاریخی آن در قبل از اسلام و بعد از اسلام بدرستی مشخص می گردد که تا چه حدی مورد اختلاف بوده است و بدین جهت روایات متفاوتی در این خصوص وجود دارد .
) مفهوم رشد
در كتب متعددي كه به توضيح و تعريف واژه «رشد» پرداخته اند تعابير مختلفي در مورد آن به كار برده اند ولي با اندك تاملي در آن ها به خوبي مي توان دريافت كه تمامي آن ها به يك معني اشاره دارند هر چند تعابير ممكن است متفاوت باشد.
بعضي رشد را چنين تعريف كرده اند:
وقوع تدريجي يك پديده خاص در جهت كمال كه در دو جهت كمي و كيفي صورت مي پذيرد.[1]
رشد از نظر زيست شناسان به معني تغييرات تدريجي در جهت كمال كمي از قبيل وقوع تغييرات بدني (افزايش قد، وزن، نمو استخوان ها و…) و در علم روان شناسي علاوه بر جنبه كمي از نظر كيفي نيز بررسي مي شود.
و رشد كيفي در روان شناسي در سه جنبه «رشد شناختي، رشد اجتماعي و رشد عاطفي» مورد بحث قرار گرفته است.
رشد شناختي: تغييراتي است كه در ادراك، تفكر، و حل مساله ايجاد مي شود.
رشد اجتماعي: بر تغييراتي اطلاق مي شود كه در روابط با ديگران پيش مي آيد.
رشد عاطفي: شامل تغييراتي است كه در احساسات و گرايش ها ايجاد مي شود.
– تعريف غير رشيد (سفيه) در اصطلاح فقهي
1) تعريف سفيه: با مطالعه اجمالي در فقه اماميه و حقوق ايران در مييابيم كه حقوق ايران در اينباره از فقه اماميه تقليد نموده است و تعاريف فقهاء را برگزيده است قانونگذار ما در ماده 1208 قانون مدني به تعريف غير رشيد يا سفيه ميپردازد: “غير رشيد كسي است كه تصرفات او در اموال و حقوق مالي خود عقلايي نباشد.”
شايد بعلت اهميت و پيچيدگي بحث باشد كه قانونگذار به صراحت به تعريف غير رشيد پرداخته است. كاري كه نسبت به مجنون و صغير انجام نداده است.
بازدیدها: 18