تاثیر مدیریت توسعه حوضه های رودخانه ای
مقدمه
توسعه ي پايدار در گرو مراقبت از زمين است و بشر به عنوان بخشي از طبيعت نمي تواند آينده اي داشته باشد مگر آن که از طبيعت و منابع طبيعي حفاظت به عمل آورد(. وضعيت مکاني قرارگيري منابع آب و خاک و پوشش گياهي در طبيعت اغلب در چارچوب حوضه هاي آبخيز است و به همين دليل در مطالعات اين بخش در جنبه هاي مختلف و تأثيرات عملکرد سيستم هاي طبيعي در مباحث هيدرولوژي و آب شناسي، اقتصادي و اجتماعي، کشاورزي و پوشش گياهي، خاک شناسي و فرسايش و ساير مباحث نظير اين، حوضه ي آبخيز به عنوان پايه و واحد مطالعاتي مدنظر قرار مي گيرد. از اين رو تأثيرات متقابل ناشي از منابع مختلف و اجزاي زنده و غيرزنده ي موجود در يک حوضه ي آبخيز، ضرورت پياده سازي مدل مديريت سيستمي و يکپارچه را در حوضه هاي آبخيز با هدف بهره وري بهينه از منابع و هماهنگي و حرکت در راستاي توسعه ي پايدار ايجاب نموده است. حوضه ي آبخيز پسیخان رود داراي شعبات رودهايي است که از جهات گوناگون جغرافيايي به حوضه پسیخان منتهي مي شوند.
بیان مسئله وضرورت انجام تحقیق
امروزه اکثریت مردم و مسئولین بخشهای مختلف مدیریت منابع طبیعی به این امر واقف میباشند که تنها راه حل دائمی و پایدار جهت استفاده مناسب از منابع طبیعی و منابع آب برای اراضی کشاورزی همانا استفاده صحیح از فعالیتهای آبخیزداری در عرصه های کشاورزی و منابع طبیعی میباشد.
در حوضه های رودخانه ای عوامل بسیاری بر یکدیگر تأثیر می گذارند، شناخت این عوامل و ارتباط بین آنها بصورت نگرش جامع و سیستمی می تواند از عوامل تخریب کاسته و روند اصلاحی حوضه را تسریع نماید. حفاظت و بهره برداری مطلوب و مدیریت پایدار منابع در حوضه آبخیز به منظور تأمین نیازهای ساکنین حوضه از اولویت های مهم در دهه های اخیر است().
مدیریتهای ناقص و نامناسب این منابع باعث تخریب محیط زیست ، کاهش تولید و بهره وری ، کاهش درآمد و نهایتا ناپایداری توسعه منطقه خواهد شد. بنابراین بهترین و مناسب ترین و طبیعی ترین جایگاه و ظرف مدیریت منابع حوزه های آبخیز با رویکرد توسعه پایدار بشمار می رود.
محدوده مطالعاتی در این تحقیق، حوضه آبخیز پسیخان است که در محدوده سیاسی شهرستان شفت، صومعه سرا، و رشت می باشد. در این تحقیق تلاش شده است تا با بررسی ویژگی های محیطی و پتانسیل های حوضه و شناخت مشکلات و تنگناهای موجود در آن، به تأثیر مدیریت یکپارچه در آگاهی یافتن از توانائی ها و قابلیت های حوضه پرداخته شود و به دنبال آن، راه کارهای مناسب در جهت کاهش و یا حذف این مشکلات و افزایش قابلیت ها ارائه شود.
اهداف تحقيق
در فرآیند تحقیق، اهداف مختلفی مد نظر است که در این تحقیق اهداف زیر مد نظر است:
1- شناخت مشکلات موجود در حوضه و راههای اصلاح آن و یافتن بهترین روش جهت بهبود وضعیت حوضه.
2- پتانسیل یابی و یافتن روشهای مناسب جهت بهبود وضعیت اقتصادی و معیشتی ساکنان حوضه.
3- شناخت جاذبه های گردشگری و اکوتوریسم منطقه درجهت ایجاد اشتغال و درنتیجه عدم ورود به عرصه های منابع طبیعی.
مطالعه به روش حوضه ای
دراین روش محدوده حوزه مطالعاتی براساس واحدهای طبیعی تحدیدحدود می شود وتاکید وتحلیل ها بیشتربه رابطه سنجی و شبکه های زهکشی والگوی شبکه های ارایش آبراهه ای – روابط مورفومتری حوضه وپایداری وآستانه های تغییر دریک سیستم است که تعیین محدوده براساس سه شاخص نقطه خروجی وآبراهه ها وقلل وخط الراس ها صورت می گیرد وروند حاکم برمطالعه بیشتربرمدار روشهای آماری وریاضی است ورابطه یابی بین عناصر هدف غایی اینگونه مطالعات است .
بازدیدها: 17